Wywiad z zaskoczenia

Jesteś na wakacjach. Plaża, słońce, morze. Daleko od codziennych problemów. Nie myślisz o pracy.

Nagle przed Tobą jak spod ziemi wyrasta ekipa telewizyjna. Kamera. Mikrofon. Akcja. Klasyczna medialna zasadzka.

W głowie kotłują się pytania. Dlaczego ja? Dlaczego dziś? Jak mnie tu znaleźli?

Reporter w takiej sytuacji nie zapyta: "Dlaczego pan to zrobił?" Pytanie sformułuje inaczej: "Czy to prawda, że...?" albo "Co ma pan do powiedzenia w sprawie...?" Wie też, że możesz nie odpowiedzieć na żadne pytanie i wcale go to nie martwi. Bo nie o to chodzi.

Wywiad z zaskoczenia stosowany jest wobec osób, które są postrzegane jako negatywni bohaterowie wydarzeń albo kilkakrotnie odrzucały prośby mediów o rozmowę. Wywiad ma utrwalić zachowanie osoby, która nie chce rozmawiać z reporterem. Pokazanie takiego nagrania w telewizji ma prosty cel: patrzcie, daliśmy mu szansę obrony!

Unikanie kontaktu utwierdza reporterów w przekonaniu, że:

1. temat jest wystarczająco ciekawy, aby dociekać wyjaśnienia okoliczności wszelkimi metodami,

2. "grzech" oskarżonego jest w oczach reportera wystarczająco poważny, aby pokazać widzom jego niechęć do wyjaśnienia sprawy i tym samym "udowodnić" winę.

W innej odmianie zaskoczenie polega na nagłej zmianie tematu. Zwykle dotyczy to polityków i zaczyna się od pytania: "Skoro już o tym mówimy czy mogę poruszyć jeszcze inną kwestię?" Nie wypada odmówić: "Nie jestem przygotowany do tego tematu." To nie robi dobrego wrażenia. Lepsze rozwiązanie? Krótka odpowiedź i powrót do kluczowego komunikatu.

Co zatem powiedzieć i zrobić kiedy ekipa telewizyjna pojawi się bez zapowiedzi?

Oto pięć porad jak wybrnąć z takiej sytuacji:

1. Bądź niezwykle uprzejmy.

Kamera wszystko filmuje. Mikrofon wszystko nagrywa. Pokaż się z jak najlepszej strony. Nie daj się złapać na jakimkolwiek błędzie. Bez względu na to, co zrobią reporter i jego ekipa zachowaj spokój.

2. Przejmij kontrolę na tym, co się dzieje.

Pokaż, że chcesz pomóc reporterowi. Powiedziałem "pomóc" co nie znaczy, że chcesz udzielić wywiadu. To są dwie różne rzeczy. Jeśli jesteś przed biurem, zaproś do środka i zaproponuj kawę. Nie czekaj na reportera, tylko idź pierwszy. Na pewno pójdzie za Tobą. Idealnie gdyby udało się oddzielić reportera od operatora kamery. Jeśli jesteś daleko od firmy, zaproś do swego biura lub do pobliskiej kawiarni, aby omówić szczegóły wywiadu. Słuchaj uważnie o co chodzi. Graj na czas i staraj się przejąć kontrolę nad sytuacją.

3. Reporterzy lubią pytać, ale nie lubią pytań.

Nie odpowiadaj na pytania reportera. Sam zadaj mu następujące pytania:

a. Czego pan chce się dowiedzieć?

b. Jakich informacji panu brakuje?

c. Skąd pan ma swoje informacje?

d. Kto panu to powiedział?

e. Z kim jeszcze pan o tym rozmawiał?

f. Co panu powiedzieli?

g. Dlaczego ja jestem taki ważny w tej historii?

h. Gdzie pan chce wykorzystać to nagranie?

Teraz wyjdź z pokoju pod byle pretekstem, na przykład wizyta w toalecie lub odwołanie następnego spotkania. Musisz zniknąć na kilka minut. Po powrocie powiedz: "Czy mogę prosić o napisanie na tej kartce państwa danych kontaktowych (zacznij od operatora kamery)? To na wypadek gdybym chciał potem przekazać dodatkowe informacje. Proszę jeszcze przypomnieć jaka to stacja i jaki program." Chodzi to, żeby operator odłożył na chwilę kamerę i nie mógł niczego nagrywać. Kiedy to zrobi przekaż swoją decyzję (złą wiadomość).

4. Grzecznie omów udzielenia wywiadu.

Oto co masz powiedzieć (słowo w słowo): "Z naszej rozmowy wnoszę, że państwo chcą pokazać tylko jedną stronę sprawy. Z tego powodu muszę odmówić udzielenia wywiadu". Jeżeli reporter zada dodatkowe pytania (kamera je nagra), powtórz swoje oświadczenie. Reporter może próbować Cię straszyć, szantażować lub prowokować. Nic z tego. Spokojnie powtarzaj powód odmowy. Po czwartym lub piątym pytaniu reporter zrezygnuje. Przez cały czas bądź uprzejmy i opanowany – niezwykle uprzejmy i opanowany.

5. Kiedy ekipa odmówi wyjścia.

W wyjątkowej sytuacji reporter odmówi wyjścia z biura lub budynku bez wywiadu. Także w takiej sytuacji uprzejmość i odpowiednie pytania pomagają rozwiązać problem:

a. Czy pan wie, że jest na prywatnym terenie i mam prawo prosić o opuszczenie naszego biura/budynku?

b. Czy pan rozumie, że w przypadku odmowy mam prawo poinformować i wezwać policję?

c. Czy pan rozumie, że to wszystko jest teraz nagrywane przez nasz wewnętrzny system monitoringu (jeśli masz taki) lub przez naszego pracownika?

W żadnym wypadku nie używaj siły i nie zasłaniaj kamery rękami. Niech ktoś z pracowników powiadomi policję i poprosi o interwencję. W oczekiwaniu na patrol zapytaj czy reporter i jego ekipa chcą wody lub kawy. Zaoferuj miejsca siedzące w lobby. Bądź uprzejmy do bólu.

Konkluzja

Utrzymywanie dobrych relacji z mediami zmniejsza ryzyko wywiadu z zaskoczenia. Odbieraj telefony od reporterów. Bądź w częstym kontakcie z reporterami, którzy piszą o Twojej branży. Przekazuj ciekawe informacje. Mów o plusach i minusach każdego problemu. Codziennie buduj wiarygodność.

Wywiady z zaskoczenia ćwiczymy na szkoleniach medialnych i warsztatach kryzysowych. Jeśli jesteś zainteresowany naszym szkoleniem lub warsztatem lub masz pytanie o komunikacji z mediami, prosimy o kontakt. Nasz telefon: 77 441 40 14.