Codziennie mój wywiad, mój temat, moja informacja...
Reporterzy mają duże ego. Lepiej jeśli się z tym pogodzisz. Nie możesz tego zmienić, więc nie marnuj czasu i energii.
W czasie udanego wywiadu musisz zdawać sobie sprawę z osobistych i zawodowych potrzeb, pragnień i ambicji dziennikarza:
2. "Chcę, żeby mój temat trafił na czołówki dzienników i pierwsze strony gazet."
3. "Chcę budować pozytywną reputację zawodową."
4. "Chcę robić karierę."
5. "Chcę zrobić dobre wrażenie na szefie."
6. "Chcę dostać podwyżkę."
7. "Chcę, żeby moja stacja telewizyjna lub radiowa najlepiej wypadała w rankingach popularności."
8. "Chcę, żeby mojej gazecie przybywało czytelników."
9. "Chcę, żeby szanowali mnie koledzy w redakcji."
10. "Chcę zdobywać prestiżowe nagrody."
Widzisz dominujący trend? Chcę, chcę, chcę...
Daj reporterom to, czego chcą, ale zrób to na własnych warunkach. Pomóż napisać rewelacyjny artykuł lub przygotować pasjonujący materiał i zobaczysz, że dziennikarz może być miły, rzeczowy i obiektywny.
Jak sufler w teatrze
Kiedy reporter słucha Twojej wypowiedzi szuka zdań, które wykorzysta w materiale. Fakty? Są ważne. Ale nie ma dobrego tekstu bez wartościowego cytatu.
Kuchnia telewizyjnego materiału wygląda mniej więcej tak: reporter pisze jedno lub dwa zdania wprowadzenia do tematu. Potem czas na dwa zdania cytatu (tzw. setka). Kolejne dwa zdania tekstu (tzw. off) i przejście do następnego cytatu. Na koniec krótkie podsumowanie. Tekst prasowy ma podobną konstrukcję, ale jest trzy lub cztery razy dłuższy.
Rozmawiając z dziennikarzem – trochę jak sufler w teatrze – podpowiadasz mu fragmenty jego tekstu. To on wybiera cytaty, ale Ty mu je dajesz – dawaj mu tak, żeby wybrał co chcesz. Idę o zakład, że nigdy tak o tym nie myślałeś.
Zawodowiec i amator
Oto jeszcze jedna dziwna rzecz jakiej nie można spotkać w innych zawodach poza dziennikarstwem.
Reporter codziennie oddaje część swojej pracy w ręce kompletnego amatora. Tak, tak! Prawnik nie pozwoli amatorowi prowadzić sprawę w sądzie lub sporządzić umowę. Księgowy nie zezwoli amatorowi zrobić bilans. Inżynier nie zgodzi się, żeby amator uruchomił maszynę. Lekarz nie wpuści amatora do sali operacyjnej. Ale reporter oddaje część swego tekstu – cytat – kompletnemu amatorowi.
Nikt nie uczy lekarzy, prawników, inżynierów, księgowych sztuki pisania dziennikarskich artykułów. Ale to właśnie oni są autorami części tego, co trafia do druku, widzimy w telewizji lub słyszymy na radiowej antenie. Fragment Twojej wypowiedzi będzie zacytowany, a to znaczy, że będziesz współtwórcą dziennikarskiego materiału.
Najlepsze cytaty rzeczników prasowych rzadko powstają ad hoc. Najczęściej wychodzą spod pióra doświadczonego praktyka public relations.
Rzecznik prasowy musi przed wywiadem przygotować wartościowe cytaty – słowa, które powinny trafić od tekstu. Może to zrobić sam lub poprosić o pomoc eksperta PR.