Kodeks etyki dziennikarskiej dla praktyka PR

Jeśli zajmujesz się w pracy komunikacją i relacjami z mediami, musisz znać zasady etyki dziennikarskiej.

Niektórzy mają kwaśne miny kiedy słyszą o etyce w mediach i patrzą na tytuły w prasie bulwarowej lub czytają niektóre blogi, ale – możesz wierzyć lub nie – większość dziennikarzy traktuje swój zawód poważnie. Czują się odpowiedzialni za to, co piszą i szanują swoich rozmówców.

Etyka w dziennikarstwie ma chronić czytelników, widzów i słuchaczy, gdyż zachęca dziennikarzy do obiektywizmu, rzetelności i staranności.

Znajomość zasad etycznych zwiększa szansę na obiektywny przekaz, szczególnie w przypadku tematu wymagającego od dziennikarza taktu i delikatności. Wiedza o tym, co wolno i czego nie wolno mediom pomaga także lepiej opisać swoje oczekiwania wobec dziennikarza.

Jeśli nie masz większych doświadczeń w relacjach z mediami, zapraszam do lektury Kodeksu Etyki Dziennikarskiej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, w którym są opisane podstawowe zasady etyczne dziennikarskiego zawodu.

W największym skrócie, dziennikarze są zobowiązani do:

1. przekazywania rzetelnych i bezstronnych informacji,

2. odpowiedzialności za publikacje w prasie, radiu, telewizji i Internecie,

3. oddzielania informacji od interpretacji i opinii,

4. jak najszybszego prostowania błędów i pomyłek.

5. działania w interesie społecznym,

6. unikania sytuacji, w których konflikt interesów może utrudnić obiektywny przekaz.

Kodeks etyki dziennikarskiej dla praktyka PR https://t.co/VHNEYTseus #etyka #media #pr pic.twitter.com/EgutSw9GVA

— Pressence PR (@pressencepr) 29 listopada 2016

Etyka w praktyce

Oto krótki test, który pomoże zrozumieć istotę etycznego działania we współpracy z mediami:

1. Tak czy nie: Reklamujemy się w gazecie. W zamian oczekujemy pozytywnych artykułów o tym, co robimy.

Nie. Większość redakcji ma wyraźnie rozdzielony dział reklamy od newsroomu (czasem są nawet w innych budynkach). Dziennikarze nie powinni brać pod uwagę tego czy ktoś o kim piszą reklamuje się w gazecie czy nie i nie może to mieć wpływu na wymowę artykułu. Reklama daje ogromny (w ramach prawa) wpływ na tekst na stronach z reklamami, ale czytelnicy muszą wiedzieć co jest reklamą a co materiałem redakcyjnym.

2. Tak czy nie: Mam prawo do korekty tekstu artykułu przed publikacją.

Nie. Żadna szanująca się redakcja nie zgodzi się na najmniejszą formę kontroli lub cenzury. Każdy rozmówca ma jednak prawo do autoryzacji swojej wypowiedzi, a dziennikarz ma obowiązek powiedzieć co zrobi z przekazanymi informacjami. Autoryzacja dotyczy tylko fragmentu, który pojawia się w artykule w cudzysłowie. Omówienie wypowiedzi nie wymaga autoryzacji.

3. Tak czy nie: Pracownik może się nie zgodzić na zrobienie mu zdjęcia w pracy. Mogę się także nie zgodzić na fotografowanie dzieci i osób upośledzonych lub niepełnosprawnych.

Tak. Każdy ma prawo do ochrony swojego wizerunku. Zgoda na zdjęcie powinna być udzielona na piśmie. Dzieci oraz osoby chore, niepełnosprawne i upośledzone podlegają szczególnej ochronie. Zgody na zrobienie im zdjęcia może udzielić rodzic lub opiekun prawny.

4. Tak czy nie: W artykule są błędy rzeczowe. Mam prawo żądać sprostowania błędu.

Tak. Dziennikarz musi poprawić swój błąd. Jeśli zobaczysz błąd w artykule, wyślij redakcji niezwłocznie krótkie sprostowanie.

5. Tak czy nie: Nasza firma została skrytykowana w gazecie. Możemy domagać się przeprosin.

Nie... w większości przypadków. Jeśli fakty się zgadzają i dodatkowo w tekście cytowany jest pracownik urzędu kontrolnego (na przykład Izba Skarbowa, Sanepid, Inspekcja Pracy, itp.), masz pecha. Jeżeli jednak w tekście są nieprawdziwe informacje lub półprawdy, masz prawo do obrony. Dziennikarze – jak lekarze – nie mogą szkodzić. To znaczy nie wolno im kłamać i powtarzać plotek.

6. Tak czy nie: Mogę zaprosić dziennikarza na obiad.

Tak. Ale nie zdziw się jeśli odmówi albo zgodzi się pod warunkiem, że sam za siebie zapłaci. Albo w ostatniej chwili odwoła spotkanie, bo coś mu wypadnie.

Konkluzja

W etyce nie wszystko jest opisane do końca. Bez względu na to, co zrobi dziennikarz, pamiętaj, że większość stara się przestrzegać profesjonalnych zasad.

Jeśli nie wiesz jak postąpić, kieruj się dobrem swojej firmy, zdrowym rozsądkiem i intuicją. Możesz też zapytać dziennikarza o zdanie. Pokażesz, że szanujesz jego zasady i macie wspólne cele. To z kolei zwiększy szansę na obiektywny, rzetelny i staranny przekaz w mediach.